Κορονοϊός και Εγκυμοσύνη: Οι απαντήσεις του γιατρού σε όλες τις ερωτήσεις
Ανήκουν οι εγκυμονούσες στις ευπαθείς ομάδες για τον κορονοϊό; Ποια είναι τα συμπτώματα; Τι πρέπει να προσέχουμε; Τι γίνεται με τον θηλασμό; Ο Μαιευτήρας – Γυναικολόγος Παντελής Βαλσαμόπουλος απαντά σε όλες τις ερωτήσεις μας για τον κορονοϊό.
- 26/03/2020
Αν και τα επιστημονικά δεδομένα σε σχέση με τον νέο κορονοϊό SARS-CoV-2 και τη νόσο COVID-19 είναι ακόμα περιορισμένα, ο Μαιευτήρας – Γυναικολόγος Παντελής Βαλσαμόπουλος επιχειρεί να μας απαντήσει στις πιο βασικές ερωτήσεις μας σε σχέση με τον ιό και την εγκυμοσύνη.
Ανήκουν οι εγκυμονούσες στις ευπαθείς ομάδες για τον κορονοϊό;
Οι έγκυες γυναίκες είναι γενικά πιο επιρρεπείς σε ιούς που προκαλούν αναπνευστικά προβλήματα (όπως η γρίπη). Η ανοσία τους μειώνεται και οι πνεύμονες είναι πιο συμπιεσμένοι και χρειάζονται περισσότερο οξυγόνο. Ωστόσο, αυτό δεν φαίνεται να συμβαίνει με το COVID-19. Η μειωμένη ανοσοαπόκριση της εγκυμοσύνης, η οποία απαιτείται για να σταματήσει το σώμα μιας γυναίκας να βλέπει στο μωρό της ως απειλή για την υγεία της, μπορεί στην πραγματικότητα να προσφέρει επιπλέον προστασία με τον COVID-19. Το COVID-19 φαίνεται να προκαλεί πιο σοβαρή λοίμωξη σε άτομα με ανοσοποιητικό σύστημα που εργάζεται σκληρά για να αντιμετωπίσει άλλες διαταραχές της υγείας, όπως ο διαβήτης, οι καρδιοαγγειοπάθειες, τα κακοήθη νοσήματα. Έτσι, οι συνέπειες της μόλυνσης με το SARS-CoV-2 για εγκυμοσύνες είναι αβέβαιες, χωρίς μέχρι τώρα να έχουμε αποδείξεις σοβαρών επιπλοκών για τις μητέρες και τα βρέφη. Ωστόσο, υψηλοί πυρετοί κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο ορισμένων μαιευτικών προβλημάτων ή και ανωμαλιών. Αυτή τη στιγμή, δεν υπάρχουν πληροφορίες για τις μακροπρόθεσμες επιδράσεις στην υγεία σε βρέφη είτε με τον κορονοϊό, είτε με εκείνα που εκτίθενται ενδομήτρια στον ιό που προκαλεί λοίμωξη στη μητέρα.
Μπορεί να μεταδοθεί ο κορονοϊός από τη μητέρα στο έμβρυο;
Δεν είναι γνωστό αν συμβαίνει κάθετη μετάδοση από τη μητέρα στο έμβρυο. Ο ιός δεν ανιχνεύθηκε σε αμνιακό υγρό ή νεογνικό αίμα του ομφάλιου λώρου. Συνεπώς, προς το παρόν δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποστηρίζουν την κάθετη μετάδοση του ιού.
Επιτρέπεται ο θηλασμός από μητέρα που νοσεί με τον SARS-CoV-2;
Ο ιός δεν έχει ανιχθευθεί ούτε στο μητρικό γάλα – πρωτόγαλα, που συλλέχθηκε από προσβεβλημένες γυναίκες. Για να μειωθεί ο κίνδυνος μετάδοσης στο παιδί, συνιστάται η υιοθέτηση προληπτικών διαδικασιών όπως η υγιεινή των χεριών και η χρήση μάσκας από τη μητέρα κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Στην περίπτωση που η μητέρα και το παιδί πρέπει να διαχωρίζονται προσωρινά, συνιστάται να βοηθηθεί η μητέρα να διατηρήσει την παραγωγή γάλακτος με χειρωνακτικό ή μηχανικό τρόπο, η οποία πρέπει να πραγματοποιηθεί ακολουθώντας τις ίδιες ενδείξεις υγιεινής.
Τι αλλάζει στην παρακολούθηση της εγκυμοσύνης αν προσβληθώ από τον κορονοϊό;
Οι έγκυες γυναίκες με εργαστηριακά επιβεβαιωμένη λοίμωξη οι οποίες είναι ασυμπτωματικές και εκείνες που ανακτούν από ήπια ασθένεια θα πρέπει να παρακολουθούνται με υπερηχογραφήματα ανάπτυξης του εμβρύου και υπερηχογραφήματα Doppler λόγω του δυνητικού κινδύνου για ενδομήτρια υπολειπόμενη ανάπτυξη του εμβρύου, καθώς και με καρδιοτοκογραφικούς ελέγχους. Για τις έγκυες γυναίκες με επιβεβαιωμένη μόλυνση, η επιλογή του χρονοδιαγράμματος τοκετού θα πρέπει να εξατομικεύεται ανάλογα με την εβδομάδα της κύησης και τις συνθήκες μητέρας και εμβρύου.
Ποια είναι τα συμπτώματα του κορονοϊού στην εγκυμοσύνη;
Τα συμπτώματα της νόσου COVID-19 στην εγκυμοσύνη, είναι όπως και στον υπόλοιπο πληθυσμό, δηλαδή Πυρετός πάνω από 37,8 (> 90 % των περιστατικών), ξηρός βήχας (> 70 – 80 %), αδιαθεσία (> 50 %), μυαλγίες (> 30 – 40 %), δυσκολία στην αναπνοή (> 30 %), γαστρεντερικές ανωμαλίες ( 4 – 10 %). Σπάνια φαίνεται να υπάρχει ρινική καταρροή, φτέρνισμα ή πονόλαιμος. Αυτά τα συμπτώματα έχουν παρατηρηθεί μόνο σε περίπου 5% των ασθενών με COVID-19. Επομένως ο πονόλαιμος, το φτέρνισμα και η βουλωμένη μύτη είναι πιο συχνά σημάδια κρυολογήματος. Μετά από μια εβδομάδα, μπορεί να έχουμε δύσπνοια, με περίπου το 20% των ασθενών να χρειάζονται νοσοκομειακή περίθαλψη.
Ορισμένες συμπληρωματικές οδηγίες για τις εγκυμονούσες:
-Προτείνεται η μείωση, αναβολή ή και αύξηση του διαστήματος μεταξύ των προγεννητικών επισκέψεων.
– Περιορισμός της διάρκειας των προγεννητικών επισκέψεων.
– Χρησιμοποίηση συμβουλών μέσω τηλεϊατρικής ως αντικατάσταση ή ως επιπρόσθεση στις πιο αραιές επισκέψεις ρουτίνας.
-Αποφυγή των προγεννητικών συναντήσεων πρόσωπο με πρόσωπο.
-Περιορισμός των επισκεπτών ενώ βρίσκεστε στο νοσοκομείο, αλλά και μετά την έξοδό σας.
-Πιο γρήγορη έξοδος από το νοσοκομείο από ό,τι θα προβλεπόταν διαφορετικά.
-Τα σταγονίδια συνήθως δεν ταξιδεύουν περισσότερο από δύο περίπου μέτρα και δεν παραμένουν στον αέρα. Ωστόσο, δεδομένης της τρέχουσας αβεβαιότητας όσον αφορά τους μηχανισμούς μετάδοσης, συνιστώνται συστηματικά προφυλάξεις για μεταφορά του ιού μέσω του αέρα.
Συνοπτικά, τα καλά δεδομένα σε ό,τι αφορά τον κορονοϊό και την εγκυμοσύνη:
-Οι έγκυες γυναίκες δεν φαίνεται να είναι πιο επιρρεπείς στις συνέπειες της μόλυνσης με κορονοϊό από τον γενικό πληθυσμό.
-Δεν έχουν αναφερθεί θάνατοι σε έγκυες γυναίκες έως αυτή τη στιγμή.
-Επί του παρόντος δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποδηλώνουν αυξημένο κίνδυνο αποβολής ή πρόωρης απώλειας της εγκυμοσύνης σε σχέση με τον κορονοϊό.
-Η μέση ηλικία των περιστατικών που χρειάζονται νοσοκομειακή φροντίδα είναι τα 49 – 56 έτη, ηλικίες μεγαλύτερες από αυτές που αφορούν την κύηση.
-Σε πρόσφατες σειρές περιστατικών βρεφών που γεννήθηκαν από μητέρες με κορονοϊό, κανένα από τα βρέφη δεν βρέθηκε θετικό στον κορονοϊό.
-Ο ιός δεν ανιχνεύθηκε σε δείγματα κολπικών εκκρίσεων, αμνιακού υγρού ή μητρικού γάλακτος.
Παντελής Βαλσαμόπουλος
Μαιευτήρας – Γυναικολόγος, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Άλδου Μανουτίου 1-3, Αθήνα (στάση Μετρό Αμπελόκηποι)
Τηλ: 21 0323 2152